Odbieranie produkcji audiowizualnych zmysłami wzroku i słuchu to dziś zdecydowanie za mało. Chcemy zaangażować się w percepcję filmu, animacji czy gry do tego stopnia, że poddajemy nasz umysł i ciało pewnego rodzaju iluzji. Stało się to możliwe za sprawą wirtualnej, rozszerzonej i mieszanej rzeczywistości – trzech technologii, które pozwalają nam na immersję, czyli zanurzenie się w świecie VR, AR lub MR.
Czym różnią się VR, AR i MR?
Do trzech wymienionych wyżej akronimów trzeba dodać jeszcze jeden – XR. Oznacza rzeczywistość rozszerzoną (ang. extended reality), która jest terminem nadrzędnym wobec rzeczywistości wirtualnej (VR – ang. virtual reality), rozszerzonej (AR – ang. augmented reality) i mieszanej (MR – ang. mixed reality).
Te trzy rodzaje rzeczywistości poszerzonej różnią się poziomem immersji, czyli zanurzeniem użytkownika w światy przedstawiane w filmie, animacji czy grze. AR to najmniejszy poziom zanurzenia, następnie MR a VR daje nam najbardziej realistyczne doświadczenia. Ponadto virtual reality pozwala na największą interaktywność
VR – wirtualna rzeczywistość
Filmy lub gry VR przenoszą użytkownika technologii do świata wirtualnego, który jest generowany komputerowo w czasie rzeczywistym. Zakładając specjalnie zaprogramowane okulary VR można całkowicie przenieść się do świata wykreowanego przez twórców gry czy animacjia co więcej – wchodzić w interakcje z jego elementami, np. chwytać je czy rzucać. Zakładając okulary, wydaje nam się, że jesteśmy w centrum akcji filmu VR – otacza nas tak samo jak elementy prawdziwego świata.
W sztuce audiowizualnej virtual reality jest wykorzystywana do tworzenia filmów 360 stopni – rejestrowanych za pomocą kamer sferycznych i dronów. Widz odbierający taki film czuje się, jakby sam w nim grał – może z łatwością zmieniać perspektywę, z której ogląda obraz. Film VR (np. film 360 stopni) składa się z zarejestrowanych wcześniej scen, a z kolei animacja VR jest symulacją trójwymiarowej rzeczywistości generowaną komputerowo w czasie rzeczywistym.
AR – rozszerzona rzeczywistość
Augmented reality, czyli rzeczywistość rozszerzona, to łączenie świata rzeczywistego z wirtualnym, a konkretnie nakładanie wykreowanej komputerowo dwu lub trójwymiarowej wizualizacji na prawdziwy obraz. W przeciwieństwie do VR użytkownik urządzenia obsługującego technologię augmented reality nie może wchodzić z nią w interakcję.
Przykładem animacji AR są filtry na Instagramie, czyli nakładki na obraz z aparatu smartfona. Możesz zrobić zdjęcie albo nakręcić film – AR doda do niego elementy stworzone w aplikacji. Z kolei pierwszą grą AR, która przychodzi nam na myśl, jest Pokémon GO – cyfrowe postacie pojawiają się na obrazie rzeczywistości jako nałożone hologramy. Prawdziwy świat jest rozszerzony o warstwę wirtualną.
MR – rzeczywistość mieszana
Mixed reality to najnowsze spośród trzech opisywanych tu określeń. Podobnie jak w augmented reality animacje MR to przenikające się światy fizyczne (prawdziwe) i cyfrowe. W przeciwieństwie do AR mixed reality pozwala na interakcje miedzy użytkownikom gogli a elementami świata cyfrowego, co z kolei przechyla MR na szali immersyjności w stronę virtual reality. Hologramy współistnieją z elementami rzeczywistości, np. są przez nie zasłaniane, oświetlane tym samym światłem, a także wydają realistyczne dźwięki.
Firma Microsoft wypuściła własne okulary działające w technologii MR – HoloLens, które pozwalają na nakładanie statecznych lub animowanych hologramów na obraz widziany oczyma. Ponadto skanują otoczenie użytkownika i dostosowują do niego działanie aplikacji.
VR, AR, MR w grach, przemyśle i medycynie – zastosowania poszerzonej rzeczywistości
Trzy opisywanie technologie łączy możliwość „zanurzenia się” w poszerzonej rzeczywistości, czyli immersyjność. Mimo że granice między nimi się zacierają, to warto pamiętać, że są to trzy różne rozwiązania i każde z nich daje nam inne możliwości.
Realna immersja w wirtualnej rzeczywistości ma nie tylko zastosowania rozrywkowe i gamingowe. Okulary VR pozwalają nam przenieść się w dowolną przestrzeń, a co więcej – odizolować od bodźców ze świata realnego. Dlatego właśnie virtual reality ma niezwykły potencjał w technikach efektywnego uczenia się – głębokie zanurzenie w wirtualne doświadczenie z wykorzystaniem kilku zmysłów pozwala lepiej przyswoić nowe informacje.
Rzeczywistość rozszerzona, jak wspomnieliśmy, jest doskonale rozpoznawalna w grze AR Pokémon GO, ale to niejedyny projekt wykorzystujący augmented reality. Sukces Pokemonów chcieli powtórzyć np. twórcy gry z uniwersum Wiedźmina – „The Witcher: Monster Slayer”. Potwory mogą pojawić się w Twoim pokoju czy na ulicy. Do innych zastosowań AR należy m.in.:
- Head-up display – wyświetlanie informacji (np. o prędkości) na przedniej szybie samochodu;
- Google 3D – niektóre wyniki wyszukiwania (np. zwierzęta, obiekty kultury, miejsca dziedzictwa narodowego) można wyświetlać w 3D na telefonach z Androidem 7 lub nowszym, obsługującym ARCore;
- branża modowa – marki odzieżowe coraz częściej decydują się na tworzenie hologramowych wersji swoich produktów, żeby można było je obejrzeć z każdej strony;
- aplikacje dla przemysłu – np. wyświetlanie dodatkowych informacji w czasie rzeczywistym, np. podczas procesu inspekcji naczep (system zaprojektowany przez firmę Giant Lazer dla niemieckiego przedsiębiorstwa logistycznego BCUBE Logistik) czy planowanie zagospodarowania przestrzeni w zakładach przemysłowych (aplikacja LayAR współpracująca z goglami Hololens 2 dla producenta aut należącego do Volksvagen, zaprojektowana przez firmę Viscopic Audi).
Z kolei mixed reality znalazła doskonałe zastosowanie w medycynie. Platforma VSI HoloMedicine zintegrowana z okularami HoloLens 2 pozwala ich użytkownikom znaleźć się w interaktywnej mieszanej rzeczywistości, w której poznają przebieg prawdziwej pracy klinicznej i oglądają realistyczne obrazy medyczne w 3D. To sposób na skuteczne przygotowanie do pracy lekarza.
FAQ:
1. Co to jest VR?
Virtual reality to rzeczywistość wirtualna, czyli technologia, która pozwala oglądać i wchodzić w interakcje z komputerowo wygenerowanym światem, np. w grach VR albo filmach 360 stopni.
2. Co to jest AR?
Augmented reality to rzeczywistość rozszerzona, czyli nakładanie warstw rzeczywistości cyfrowej na świat realny, tak jak np. w grze Pokémon GO lub w filtrach na Instagramie.
3. Co to jest MR?
Mixed reality – rzeczywistość mieszania – to technologia polegająca na nakładaniu świata cyfrowego na prawdziwy. Pozwala użytkownikowi gogli MR wchodzić w interakcje z elementami rzeczywistości mieszanej.